การพัฒนาศักยภาพของเด็ก ตามแนวคิด 6Q

แนวทางการพัฒนาศักยภาพของเด็ก ตามแนวคิด 6Q

ปัจจุบันกระแสความนิยมของผู้ปกครองในสังคมไทยมักมีความต้องการให้ลูกน้อยของตนมีความฉลาดทางสติปัญญา (IQ) เพิ่มมากขึ้น สังเกตได้จากการพยายามให้เด็กเรียนหนังสือเพิ่มเติมความรู้กันตั้งแต่ยังเล็กๆ จนลืมนึกไปว่าการเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ดีมีคุณภาพนั้น ความรู้เพียงอย่างเดียวคงไม่เพียงพอ เด็กต้องมีศักยภาพและความสามารถในด้านอื่นๆ ประกอบกันไปด้วย

ดังนั้น ในการพัฒนาศักยภาพที่ดีแก่เด็กนั้น มีความจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องเริ่มต้นพัฒนากันตั้งแต่ช่วงปฐมวัย โดยในระยะเริ่มแรกผู้ปกครองต้องคอยดูแลเอาใจใส่ลูกน้อยของท่านอย่างใกล้ชิด เพื่อให้ลูกมีพัฒนาการทุกด้านเหมาะสมตามช่วงวัยของตนเอง

เพื่อเป็นการส่งเสริมศักยภาพของเด็กให้ครบถ้วนมากยิ่งขึ้น EdTech Creation จึงขอพาผู้อ่านทุกท่านมาทำความรู้จักกับ “แนวทางการพัฒนาศักยภาพของเด็ก ตามแนวคิด 6Q” โดยอาศัยการพัฒนาความสามารถด้านต่างๆ ที่สำคัญทั้ง 6 ด้าน คือ IQ, EQ , AQ, MQ, PQ และ SQ ซึ่งมีความจำเป็นอย่างยิ่งที่ผู้ปกครองควรจะเสริมสร้างให้แก่เด็ก เพราะคือหัวใจหลักในการพัฒนาให้เด็กเจริญเติบโตขึ้นเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพของประเทศชาติต่อไป

นักวิชาการหลายท่านมีความเชื่อว่าเด็กที่มีความฉลาดทางสติปัญญา (IQ) และความฉลาดทางอารมณ์ (EQ) จะทำให้เด็กเหล่านี้เจริญเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่ประสบความสำเร็จในชีวิต แต่ด้วยในปัจจุบันวิทยาการต่างๆ ได้พัฒนาไปอย่างก้าวกระโดด ความสามารถเพียงสองด้านนี้ไม่เพียงพออีกต่อไป ทำให้มนุษย์เราต้องพัฒนาขีดความสามารถของตนเองเพิ่มมากขึ้น

จนเกิดเป็นความสามารถด้านอื่นๆ เพิ่มเติมเข้ามา เช่น AQ, MQ, PQ และ SQ ซึ่งแต่ละด้านล้วนมีความสำคัญแตกต่างกันไป เพื่อให้เกิดความเข้าใจมากยิ่งขึ้น เรามาดูความหมายของความสามารถแต่ละด้านกันดีกว่า ว่าคืออะไรกันบ้าง

1. IQ : Intelligence Quotient

หมายถึง ความสามารถทางด้านสติปัญญา เชาวน์ไหวพริบ และความสามารถในการแก้ไขปัญหา รวมถึงความสามารถในการวิเคราะห์ การคำนวณ และการใช้เหตุผลในการทำสิ่งต่างๆ ซึ่งผู้ปกครองสามารถเสริมสร้าง IQ ให้แก่ลูกน้อยของท่านได้ ด้วยการฝึกให้ลูกได้เรียนรู้สิ่งต่างๆ ที่อยู่รอบตัว ด้วยการใช้ประสาทสัมผัสด้านต่างๆ เช่น การมองเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น ลิ้มรส และการสัมผัสสิ่งต่างๆ รอบตัวเป็นประจำ ก็เป็นอีกสิ่งหนึ่งที่ช่วยให้สมองได้เกิดการเรียนรู้ หรือให้เด็กได้ลองเล่นด้วยตนเองโดยมีผู้ปกครองคอยชี้แนะแนวทาง เพื่อฝึกให้เด็กได้ใช้ทักษะและไหวพริบในการแก้ไขปัญหา เช่น การเล่นเกมต่อภาพตัดต่อ หรือเกมจับคู่บัตรคำกับภาพก็ได้เช่นกัน

2. EQ : Emotional Quotient

หมายถึง ความสามารถทางด้านอารมณ์ คือ การแสดงออกทางอารมณ์ได้อย่างเหมาะสมกับสถานการณ์ต่างๆ เพื่อให้อยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข มีความเชื่อมั่นในตนเอง มองโลกในแง่ดี มีอารมณ์ขัน ซึ่งผู้ปกครองสามารถเสริมสร้าง EQ ให้แก่ลูกน้อยของท่านได้ ด้วยการให้เด็กฝึกทำกิจกรรมต่างๆ ที่ต้องใช้สมาธิ เช่น การฟังเพลง การอ่านนิทาน หรือการฟังนิทานหรือเรื่องราวต่างๆ จากผู้ปกครอง โดยในขณะที่เล่าเรื่องให้เด็กฟังนั้น เมื่อตัวละครในเรื่องเจอปัญหาหรืออุปสรรคต่างๆ ผู้ปกครองควรชี้แนะวิธีการคิดแก้ไขปัญหาให้แก่เด็ก ว่าหากเราเป็นตัวละครในนิทาน เราจะแก้ไขปัญหานี้อย่างไร เช่น เมื่อเพื่อนเดินมาชนเราล้ม แล้วเขามาขอโทษเรา เราควรจะทำอย่างไรต่อไป ผู้ปกครองต้องเว้นช่วงให้เด็กได้คิดตัดสินใจ หากเด็กตอบคำถามแล้ว ผู้ปกครองควรใช้คำถามกระตุ้นให้เด็กได้คิดต่อว่า ผลของการตัดสินใจแบบนี้จะเป็นอย่างไร กล่าวโดยสรุป ก็คือ เป็นการฝึกให้เด็กควบคุมอารมณ์ของตนเองโดยผ่านกระบวนการคิด จากเหตุการณ์หรือสถานการณ์ต่างๆ นั่นเอง

การพัฒนาศักยภาพของเด็ก ตามแนวคิด 6Q

3. CQ : Creativity Quotient

หมายถึง ความสามารถทางด้านศิลปะ การคิดอย่างสร้างสรรค์ มีความคิดหรือจินตนาการในการริเริ่มสิ่งใหม่ๆ เช่น การเล่น การทำงานศิลปะ การประดิษฐ์สิ่งของ ดังนั้น CQ จึงสัมพันธ์กับเรื่องของการใช้จินตนาการผ่านการเล่น หรือในการทำกิจกรรมต่างๆ หากเด็กมีอิสระสามารถทำอะไรตามความชอบและเหมาะกับวัยของตนเอง เด็กก็จะมีความคิดสร้างสรรค์ มีจินตนาการมากกว่าเด็กที่ถูกจำกัดขอบเขตหรือถูกบังคับให้ทำในสิ่งที่ไม่ชอบ เพราะการใช้จินตนาการถือเป็นหัวใจของการเรียนรู้ในวัยเด็ก ดังนั้นการปลูกฝังในเรื่องนี้จึงขึ้นอยู่กับพ่อแม่ว่าจะมีเวลาฝึกฝนให้ลูกน้อยทำกิจกรรมที่ส่งเสริมจินตนาการมากน้อยเพียงใด สำหรับกิจกรรมที่จะช่วยพัฒนาการด้าน CQ ได้แก่ การทำงานศิลปะต่างๆ การแสดงบทบาทสมมติ และการเล่านิทาน เป็นต้น

4. MQ : Moral Quotient

หมายถึง ความฉลาดทางศีลธรรม จริยธรรม มีความคิดที่ดี รู้จักรับผิดชอบและประพฤติตนเป็นคนดี และมีความซื่อสัตย์สุจริต MQ จึงเป็นแนวคิดที่มุ่งเน้นในเรื่องของการปลูกฝังความดีงามให้กับเด็ก ซึ่งตรงกับหลักศาสนาหลายศาสนาที่สอนให้คนเป็นคนดี เด็กที่มี MQ ดีมักเป็นเด็กเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ เห็นอกเห็นใจผู้อื่น ส่วนการที่เด็กจะมี MQ ได้นั้น ต้องเริ่มต้นจากการสอนให้เด็กรู้จักถูกผิด สิ่งไหนควรทำไม่ควรทำ ผู้ใหญ่ต้องปฏิบัติให้เด็กเห็นเป็นตัวอย่างอย่างสม่ำเสมอ ควบคู่ไปกับการสอนจึงจะเกิดผล เพราะหากสอนเด็กโดยใช้วิธีบอกด้วยคำพูดเพียงอย่างเดียวนั้น เด็กอาจจะไม่เข้าใจและไม่เกิดการเรียนรู้ที่แท้จริง

5. PQ : Play Quotient

หมายถึง ความสามารถที่เกิดจากการเล่น PQ มาจากความเชื่อที่ว่าการเล่นจะช่วยพัฒนาทักษะความสามารถในด้านต่างๆ ของเด็ก ทั้งพัฒนาการด้านร่างกาย ด้านสติปัญญา ด้านสังคม และด้านอารมณ์ ดังนั้น PQ จึงเน้นให้เด็กได้เล่นกับพ่อแม่ เพราะพ่อแม่ถือเป็นสื่อทางการเล่นที่ดีที่สุดของลูก กล่าวคือ ในขณะที่พ่อแม่เล่นกับลูกและพยายามอธิบายหรือสอดแทรกความรู้ในเรื่องต่างๆ ให้แก่ลูกนั้น ถือเป็นการเสริมสร้างพัฒนาการให้เกิดขึ้นกับลูกได้ดีกว่าของเล่นชนิดอื่น นอกจากลูกจะได้พัฒนาการด้านร่างกายและสติปัญญาแล้ว ลูกยังได้รับความรัก ความอบอุ่นไปพร้อมกับคำสอนต่างๆ จากพ่อแม่ในระหว่างการเล่นด้วย

6. AQ : Adversity Quotient

หมายถึง ความสามารถในการแก้ไขปัญหา สามารถแก้ไขสถานการณ์ในการเผชิญกับปัญหาต่างๆ ได้ดี ไม่ย่อท้อต่ออุปสรรคหรือความยากลำบาก ดังนั้นความฉลาดในด้านนี้จึงเป็นการเรียนรู้มาตั้งแต่เป็นเด็กเล็กๆ โดยเด็กจะซึมซับวิธีแก้ปัญหาต่างๆ มาจากผู้ใหญ่ หากจะพัฒนา AQ ให้เด็กเพิ่มมากขึ้นนั้น พ่อแม่ต้องเปิดโอกาสให้เด็กได้ฝึกเผชิญกับปัญหา และให้เขาได้แก้ไขปัญหาด้วยตัวเอง อาจมีการชี้แนะแนวทางที่ถูกต้องให้แก่เด็ก แต่ไม่ควรบอกทั้งหมด เพราะหากบอกวิธีการทั้งหมดเด็กจะไม่เกิดการเรียนรู้ที่แท้จริง

สำหรับการพัฒนาทักษะความสามารถในด้านต่างๆ ให้แก่เด็กปฐมวัยนั้น ผู้ปกครองควรจะพัฒนาอย่างค่อยเป็นค่อยไป เพราะการจะบังคับให้เด็กมีพัฒนาการทุกด้านให้อยู่ในขั้นดีทั้งหมดนั้นอาจจะเป็นไปไม่ได้ ผู้ปกครองจึงมีหน้าที่ในการดูแลเอาใจใส่ลูกของท่านและเฝ้าสังเกตการณ์ถึงพัฒนาการความสามารถของเด็กแต่ละคน เพื่อจะได้ช่วยส่งเสริมให้ลูกน้อยมีพัฒนาการอย่างครบถ้วน เพราะฉะนั้นแล้วหากเราต้องการพัฒนาเด็กให้เติบโตไปเป็นผู้ใหญ่ที่มีคุณภาพ เราต้องส่งเสริมให้เด็กมีศักยภาพรอบด้านควบคู่ไปกับการให้ความรัก ความเอาใส่ใจจากครอบครัว รวมถึงการจัดสภาพแวดล้อมให้มีความเหมาะสมกับการเรียนรู้ของเด็กด้วย

ติดตามข่าวสารเพิ่มเติมได้ที่ ecoitaly.netufa slot

Releated